Ishinomaki, 14:46 czasu lokalnego
![](https://substackcdn.com/image/fetch/w_1456,c_limit,f_auto,q_auto:good,fl_progressive:steep/https%3A%2F%2Fsubstack-post-media.s3.amazonaws.com%2Fpublic%2Fimages%2Fac6c1e0e-85ac-4d20-9e1f-8194ea63efde_640x426.jpeg)
Pierwsze zdjęcie jest jedna z fotografii, na którą nie mogą patrzeć nie odczuwając smutku i przerażenia. Niby nic, łąka, na horyzoncie majaczy sylwetka fabryki. Ktoś sobie idzie.
Wszystko wygląda ładnie, dopóki nie uświadomimy sobie, że to nie jest zwykła łąka.
Znajdujemy się w centrum osiedla Minami Hamacho 南浜町. Gdyby był rok 2010, z miejsca, w którym zostało zrobione to zdjęcie fabryki byśmy nie widzieli. Patrzylibyśmy na ścianę domu mieszkalnego, albo wręcz bylibyśmy w jego wnętrzu. Takie zabudowania ciągnęły się aż do samej fabryki.
Ale przyszedł rok 2011 i wszystko się zmieniło. Najpierw przyszły wstrząsy, potem woda, na koniec ogień.
![](https://substackcdn.com/image/fetch/w_1456,c_limit,f_auto,q_auto:good,fl_progressive:steep/https%3A%2F%2Fsubstack-post-media.s3.amazonaws.com%2Fpublic%2Fimages%2F85209951-2e5d-4dfc-9671-9b5f15bb3a5c_640x426.jpeg)
![](https://substackcdn.com/image/fetch/w_1456,c_limit,f_auto,q_auto:good,fl_progressive:steep/https%3A%2F%2Fsubstack-post-media.s3.amazonaws.com%2Fpublic%2Fimages%2Fa740f04e-8920-4a52-be77-12c54a98496e_640x426.jpeg)
Gruzy uprzątnięto. Teren wyrównano. Część zalano asfaltem na parking. Zasiano trawę, gdzieniegdzie posadzono krzewy i jeszcze niskie drzewa. Ale tej dojmującej pustki nie wypełni nic. Wymurowany w ubiegłym roku cenotaf z długą, zdaje się nie kończącą listą nazwisk tę pustkę pogłębia.
![](https://substackcdn.com/image/fetch/w_1456,c_limit,f_auto,q_auto:good,fl_progressive:steep/https%3A%2F%2Fsubstack-post-media.s3.amazonaws.com%2Fpublic%2Fimages%2F62ea1aee-2667-4bee-a425-ee956029f5d4_640x426.jpeg)
![](https://substackcdn.com/image/fetch/w_1456,c_limit,f_auto,q_auto:good,fl_progressive:steep/https%3A%2F%2Fsubstack-post-media.s3.amazonaws.com%2Fpublic%2Fimages%2F5760506b-4339-4000-bceb-9c9f66753cf9_640x426.jpeg)
Pamięć przetrwała. I modlitwa.
W Ishinomaki o godzinie 14:46 zawyły syreny, głowy pochyliły się w zadumie...
![](https://substackcdn.com/image/fetch/w_1456,c_limit,f_auto,q_auto:good,fl_progressive:steep/https%3A%2F%2Fsubstack-post-media.s3.amazonaws.com%2Fpublic%2Fimages%2F538a3c72-45ff-4eb0-b11e-e634e48ddebd_640x426.jpeg)
![](https://substackcdn.com/image/fetch/w_1456,c_limit,f_auto,q_auto:good,fl_progressive:steep/https%3A%2F%2Fsubstack-post-media.s3.amazonaws.com%2Fpublic%2Fimages%2F7c2a6f72-e75a-4d7d-8a2c-a26171e6b07a_640x426.jpeg)